• Русский
  • Татарча

Казанда хәзерге заман мәгарифенең проблемалары турында фикер алыштылар

Экспертлар кадрлар кытлыгы мәсьәләсенә аерым игътибар бирделәр.

ТР Иҗтимагый ярдәм штабында «Татарстан Республикасында мәгариф системасын үстерү турында» дип аталган темага түгәрәк өстәл узды. Аның эшендә Татарстан Республикасында Бала хокуклары буенча вәкаләтле вәкил Ирина Волынец, ТР Мәгариф һәм фән министрлыгының Кадрлар сәясәте бүлеге башлыгы Гүзәл Гатауллина, Татарстан Республикасы Мәгарифне үстерү институты Инновацион һәм фәнни эшчәнлек буенча проректоры Лариса Шәмсетдинова, Казан уку йортлары хезмәткәрләре һәм җитәкчеләре катнашты. Очрашуның модераторы – «Мәрхәмәт — Милосердие» хатын-кыз депутатлар берләшмәсе җитәкчесе Алсу Нәбиева.

Очрашу барышында педагогик кадрлар әзерләү һәм уку процессында заманча технологияләрне куллану мәсьәләләренә кагылдылар. Шулай ук экспертлар белем бирү хокукларын яклау механизмы турында да фикер алыштылар.

«Беренче чиратта без мәгариф өлкәсендә кадрлар потенциалын үстерү, Татарстанда мәктәпләргә һәм югары уку йортларына яшь белгечләрне җәлеп итү өчен ниләр эшләнүе, укытучыларга ярдәм итү өчен нинди чаралар күрелүе турында сөйләштек. Яңгыраган темалар арасында — педагоглар өчен квалификация күтәрүне оештыру формалары һәм ысуллары, шулай ук һөнәри януны җиңү», — диде Алсу Нәбиева.

Ул билгеләп үткәнчә, мәгариф проблемалары бүген һәр гаиләне борчый. «Безнең тыңлаучылардан күп сораулар килде. Татарстанлыларны яшәү урыны буенча теркәлү булмау сәбәпле баланы мәктәпкә кабул итүдән баш тарта алалармы, һөнәри юнәлеш буенча тестны кайда узарга мөмкин булуы һәм Татарстанда авыл укытучыларына нинди ярдәм программалары эшләве кызыксындырды», —  дип сөйләде Алсу Нәбиева.

Ул ассызыклаганча, Татарстанда белем бирү сыйфатының заманча стандартлары актив гамлгә кертелә.

Сүз уңаеннан, республикада 1 сентябрьгә 8590 урынлык 8 яңа мәктәп ачу планлаштырыла, 2200 урынлык 10 мәктәпкәчә белем бирү оешмасы төзү планлаштырыла.

Парламентарий искәрткәнчә, агымдагы елның 1 маеннан «Россия Федерациясендә мәгариф турында»гы законга төзәтмәләр үз көченә керде, алар югары уку йортларына һәм көллиятләргә максатчан укырга керүнең элеккеге тәртибен дә, мондый укытуның үзләрен дә үзгәртте. Максатчан укытуга җыю һәркемгә аңлаешлырак һәм үтә күренмәлерәк була башлады. Хәзер эш бирүченең максатчан укытуга килешүләр төзү турындагы тәкъдиме һәркем өчен мөмкин һәм «Россиядә эш» цифрлы платформасында урнаштырыла. 2024-2025 уку елы алдыннан Татарстанда эш бирүчеләр порталда 1600 гә якын вакансия бастырган.

Республикада мәгариф системасының кадрлар потенциалын үстерү турында Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгының Кадрлар сәясәте бүлеге башлыгы Гүзәл Гатауллина сөйләде. Аның сүзләренә караганда, бүгенге көндә республиканың мәгариф системасында 77 000 нән артык педагог хезмәткәр эшли, шуларның 32 000 нән артыгы укытучылар. Педагогларның уртача яше - 48 яшь. 35 яшькә кадәрге яшь укытучылар өлеше 21% тәшкил итә. Еш кына укытучы һөнәрен хатын - кызлар сайлый - 89%, ирләр-11%.

Төп проблема итеп Гүзәл Гатауллина педагогик кадрлар кытлыгын күрә. Яңа уку елы башына педагогларга ихтыяҗ 2300гә якын кешегә җитә. Кагыйдә буларак, мәктәпләр башлангыч сыйныф укытучыларына, математика, рус теле, физика, химия, чит тел укытучыларына мохтаҗ. Кискен кадрлар кризисы Казан, Яр Чаллы, Яшел Үзән уку йортларында, шулай ук Лаеш һәм Түбән Кама районнарында күзәтелә.

Татарстан Республикасында Бала хокуклары буенча вәкил Ирина Волынец балалар омбудсменына белем бирү системасында балалар хокукларын һәм балаларны яклау мәсьәләләре буенча мөрәҗәгатьләр турында мәгълүмат белән уртаклашты.

«Быелның беренче яртыеллыгында 829 мөрәҗәгать килгән, бу 2023 елның шул ук чоры белән чагыштырганда 9 процентка күбрәк. Баланың гаиләгә һәм гаилә багланышларына хокукын гамәлгә ашыруга бәйле мәсьәләләр иң актуальләре булды. Шулай ук татарстанлыларны балигъ булмаганнарның сәламәтлек ягыннан мөмкинлекләре чикләнгән балаларны укыту хокукын тәэмин итүгә кагылышлы темалар кызыксындыра. Моннан тыш, республика халкы балалар бакчаларында урын булмаудан, мәктәпләрдә һәм мәктәпкәчә учреждениеләрдәге низаглардан зарлана», - дип белдерде Ирина Волынец.

Утырышта шулай ук Татарстан Республикасы Мәгарифне үстерү институты Фәнни эшчәнлек буенча проректоры Лариса Шәмсетдинова, КФУ Психология һәм мәгариф институтының фәнни эшчәнлек буенча директор урынбасары Шамил Шәймарданов һәм Казанның Киров районындагы 182 нче политехник лицей директоры Руслан Дуженков чыгыш ясады.

Бердәм Россия матбугат хезмәте материаллары буенча

Фотогалерея: